Lieven blok 6 ABC en blok 8 ABCD

Stedelijke verdichting, betaalbare woningen bijbouwen, verbetering van na-oorlogse wijken; het zijn actuele thema’s die mooi samenkomen in het project Lieven in Amsterdam- West. Een grote sloop-nieuwbouwoperatie waarmee woningcorporatie Lieven de Key 900 extra (merendeels sociale) huurwoningen (25-60m2) realiseert. Het stedenbouwkundig plan is van Arons & Gelauff Architecten, omvat twee halfopen bouwblokken rond een plein met collectieve tuin, met daaronder een parkeerkelder. Het complex omvat ook een gemeenschappelijke woonkamer en wasserette. KENK Architecten ontwierp het deelproject Lieven blok 6 ABC en blok 8 ABCD: forse, strak vormgegeven bakstenen gebouwen met repeterende ramen. Door de variatie aan ontsluitingen - portiek, corridor, galerij – en het verfijnde metselwerk ogen de gevels gevarieerd, met een menselijke maat. Het plein biedt stilte en rust, ondanks de hoge dichtheid en de nabijheid van de snelweg. ‘Een krachtig en uitgebalan-ceerd project, dat toont hoe je goede woningen bouwt voor mensen met een kleine portemonnee’, oordeelt de jury. Er is lof voor de samenhang in het plan die mede voortkomt uit de goede samenwerking tussen de architecten en de opdrachtgever. Interessant is dat met een intern rendement van 3,4% is gewerkt; dit is lastig te herhalen door stijgende rente en bouwkosten. De bakstenen gevels worden ‘bijna New Yorks’ genoemd, en hebben volgens de jury een tijdloze kwaliteit. Wel rijst de vraag of de tuin en de stoep niet gemakkelijk zullen verrommelen, onder andere door geparkeerde fietsen. Al met al is dit een prachtige stedelijke ingreep die een impuls geeft aan dit stadsdeel, en de hoognodige huisvesting biedt aan bestaande bewoners. Een voorbeeld ook voor andere steden.

Jaap Huisman in het Parool Lieven “Het vormt het bewijs dat vooruitgang bestaat en dat een nieuwe invulling kan worden gegeven aan het begrip samenleving“. 'Sluipenderwijs is Lieven in de Delflandpleinbuurt uitgegroeid tot een van de grootste complexen van Amsterdam: 1200 woningen in verschillende grootte zijn sinds 2017 gerealiseerd. Het is een breuk met de wederopbouw architectuur.' Er zijn mensen die stellen dat vroeger alles beter was: de Amsterdamse School, de grachtengordel, de art nouveau. Daar staan andere meningen tegenover – er wordt duurzamer, energiezuiniger en vooral veel gevarieerder gebouwd dan vijftig jaar geleden. Als ergens een slag plaatsvindt tussen de oude en nieuwe samenleving is het wel in Nieuw-West, en wel heel specifiek in het vierkant tussen de Maassluisstraat, Rijswijkstraat, Voorburgstraat en de Overschiestraat.' Dit was ooit het paradijs van het Nieuwe Wonen: strokenbouw met plantsoenen ertussen, een droom voor veelal arbeidersgezinnen en mensen die de bedompte 19e eeuwse panden ontvluchten. Lucht en licht, ruimte, zonen groen. Kom daar maar eens om in de Pijp. Architectenbureau A&G heeft niet alleen de westelijke blokken ontworpen maar ook het stedenbouwkundig plan. Recentelijk is het oostelijke deel (Lieven 6-8) opgeleverd, volledig ontworpen door KENK architecten. KENK heeft er een monumentale ‘touch’ aan toegevoegd. Het slimme aan het stedenbouwkundigplan is dat Lieven door de hoogte verschillen en het gebruik van diverse kleuren baksteen niet massaal oogt, hoewel het een omvangrijk complex is. Het is vermoedelijk een van de grootste woongebouwen in Amsterdam. De afwerking en de detaillering is zorgvuldig: houten plafonds in de entrees en galerijen, een sierlijk hek dat de doorgang afsluit, gesloten balkons naast glazen balustrades. De breuk met de eenvormigheid van vroegere bouw is een feit. En niet alleen dat :deze radicale transformatie heeft ook een einde gemaakt aan de monocultuur die de samenleving van Amsterdam Nieuw-West bepaalde. Gelukkig is net elke ingrediënt van het Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam weggevaagd, want ook strokenbouw is deel van de geschiedenis. Lieven voegt er een nieuw hoofdstuk aan toe. Het vormt het bewijs dat vooruitgang bestaat en dat een nieuwe invulling kan worden gegeven aan het begrip samenleving. Bovenstaande tekst is een deel uit een artikel van architectuur recensent Jaap Huisman in Het Parool op 21-09-2022 over de 1200 woningen in Lieven

Het totale plan Lieven vormt een campus voor ca. 1200 studenten en starters. Het stedenbouwkundig ontwerp is van A&G architecten De door KENK architecten ontworpen bouwdelen 6, ‘7even’ en 8 zijn onderdeel van het oostelijk wooncomplex van het plan. Binnen zowel het oostelijk als het westelijk wooncomplex bevindt zich een grote semi openbare binnentuin die in het hart van het totale plan via twee openingen in de bouwmassa ruimtelijk met elkaar verbonden zijn. Hier bevindt zich een plein met Grand Café en overdekt terras. Daarnaast bevindt zich hier een multifunctionele ruimte met daarin gevestigd 'Lola Lieven', een culturele buurthuiskamer waar bewoners en omwonenden elkaar kunnen ontmoeten, deze ruimte wordt gemarkeerd door een hoge pergola. Beide poortgebouwen vormen tezamen een stedelijk woonmilieu en 'begeleiden' een oost-west route door het totale plan heen. De wooncomplexen zijn opgebouwd uit verschillende bouwdelen met diverse woningtypes en ontsluitingsstructuren. Alle bouwdelen hebben alle een eigen entree en een eigen architectonische uitwerking met een alzijdige voorgevel. De buitenzijde van het plan heeft een dubbelhoge plint met een 1,5 meter diepe setback. Hiermee wordt enerzijds een zekere afstand gecreëerd tussen openbaar en privé en ontstaat tevens de mogelijkheid voor de bewoners deze margezone te gebruiken als buitenruimte en als zodanig bij te dragen aan een stedelijk woonmilieu. T.g.v. de hoge geluidsbelasting van de ringweg hebben een groot deel van de woningen aan de oost en zuidzijde van het wooncomplex een goed geventileerde ‘dubbele’ gevel, waardoor het merendeel van de kleine woningen toch een eigen buitenruimte heeft. Het ontmoeten vormt een belangrijk thema in het Lieven. De interactie tussen de bewoners onderling en de gebruikers van de openbare ruimte moet leiden tot een dynamische en duurzame woonomgeving. Een belangrijk onderdeel is hierbij de voor beide blokken door B+B ontworpen binnentuinen. 'De binnenwereld van Lieven bestaat uit een reeks ruimtes met een verschillende dynamiek. Aan weerszijden van het centrale buurtplein liggen semi-openbare binnentuinen. De op maat ontworpen hekken gaan op in de begroeiing van de tuinen, waardoor bezoekers op subtiele wijze weten dat ze een gemeenschappelijke ruimte betreden en uitgenodigd worden binnen te komen. De hoven hebben een gemeenschappelijk karakter met ruimte voor ontmoeting, spelletjes of een buur barbecue.