Leefbaarheid & Sociale Cohesie
de Architecten Cie.
Noorderparkbad
Het Noorderparkbad in Amsterdam-Noord valt op door de vloeiende, alzijdige vormgeving. Een paviljoen in een parklandschap. Het afgeronde volume en het golvende gevelgordijn zijn geïnspireerd op natuurlijke vormen. Twee op elkaar geschakelde volumes bepalen de contour van het gebouw.
Juryrapport
Ter vervanging van het verouderde zwembad, ontwierp de Architecten Cie het nieuwe Noorderparkbad in de vorm van een paviljoen, dat de hoofdentree van het 9 Hoofdsponsor Co-sponsor Co-sponsor Mediapartner gerenoveerde Noorderpark markeert. Met zijn glooiende, gemetselde gevels sluit het gebouw aan op de architectuur van de omringende wijk, terwijl de houten draagconstructie een warme uitstraling aan het interieur geeft.
Gevel en interieur zijn verbijzonderd met een kunstwerk van Hugo Kaagman. De opdrachtgever had de ambitie om een zeer duurzaam zwembad te maken, wat je terug ziet in alle aspecten van het gebouw: de compacte vorm, de plattegrond – met de kleedkamers en kantoren als een warme jas rond de zwembaden – de zonnecollectoren op het dak (voor het verwarmen van de buitenbaden) en het gordijn om de gevel, waarlangs regenwater naar een (ondergronds) reservoir wordt afgevoerd voor hergebruik.
Een mooi en functioneel gebouw, aldus de jury, dat intensief gebruikt wordt en met een informele, ‘dorpse’ sfeer. Het gebouw is overzichtelijk, met fraaie zichtlijnen en een aangename akoestiek. Als je de ruime entreehal binnekomt, kijk je meteen via een groot raam door naar het zwembad. Jammer dat hier niet een zitje voor de kijkende ouders is mee-ontworpen. Twee andere puntjes van kritiek betreffen de rommelige afwerking van de rand rond het gebouw, en de afwisseling van dichte en open geveldelen, die niet helemaal strookt met de plattegrond. Zeker bezien vanuit de vernieuwingsslag die het Noorderpark aan het maken is, vindt de jury dit gebouw een opsteker voor de buurt.
Toelichting categorie
Het Noorderparkbad wordt het nieuwe publieke familiebad voor Amsterdam-Noord en zal een belangrijke sociale functie vervullen. Het traditionele thema van een badhuis als ontmoetingsplek voor de buurt is vertaald in de sfeer van het interieur. Intieme ruimtes en hoge ruimtes met bovenlichten wisselen elkaar af. Het interieur straalt huiselijkheid uit. Onzichtbare betonnen en stalen kolommen zijn verwerkt in de opbouw. De afwerking van vloer, plafond en wand met traditionele materialen geven het gebouw een warme sfeer. In de gevels komt bijzonder metselwerk voor met in diepte verspringende rode bakstenen en witte cement. De stenen zijn in ronding gemetseld. De vele ramen zorgen voor veel daglichttoetreding. Het houten dak heeft opvallende ruitvormige constructie, die in het zicht is gelaten.
Een groot graffitikunstwerk siert de buitengevel, een grote 'tattoo' maakt het gebouw laagdrempelig en uitnodigend voor bezoekers. De sierlijke dakdetaillering van het moderne volkspaleis verwijst weer naar de Amsterdamse School.
Toelichting ontwerp
Het Noorderparkbad is een alzijdig gebouw met een open uitstraling, die uitnodigt tot betreding. Door in te zetten op het verzachten van de overgang tussen landschap en gebouw en het afbreken van de typerende schaal van een zwembadaccommodatie beoogt het Noorderparkbad een paviljoen in het park te zijn. Het afgeronde volume en het golvende regengordijn zijn de bemiddelaars tussen gebouw en park. Twee op elkaar gestapelde volumes bepalen de vorm van het gebouw. Door het bovenste volume naar achteren te plaatsen past het gebouw goed bij de schaal van de omgeving. Daarnaast zorgt de setback ervoor dat diep in het gebouw licht komt.
Het golvende regengordijn is het meest opvallende element aan het Noorderparkbad en is in eerste instantie een educatief element. Het gordijn communiceert hoezeer het zwembad verbonden is met water. Op een regenachtige dag stroomt het water als een sijpelende waterval langs het gordijn naar beneden en laat de bezoeker zien hoe regenwater zwemwater wordt. Op zonnige dagen glinstert het gordijn als een gestolde waterval, terwijl op winterse dagen de ijskristallen het gebouw omtovert tot een ijspaleis. Daarnaast markeert het gordijn op theatrale wijze de entrees van het zwembad: het wordt omhoog getrokken en begeleidt de bezoeker het zwembad binnen.
Het Noorderparkbad wordt het nieuwe publieke familiebad voor Amsterdam-Noord en zal een belangrijke sociale functie vervullen. Het traditionele thema van een badhuis als ontmoetingsplek voor de buurt is vertaald in de sfeer van het interieur. Intieme ruimtes en hoge ruimtes met bovenlichten wisselen elkaar af. De houten romboïde dakconstructie en de afwerking van vloer, plafond en wand met traditionele materialen geven het gebouw een warme sfeer.
De duurzaamheidsambitie van het Noorderparkbad is zeer hoog. Vanaf de indeling van de plattegrond is hier al rekening mee gehouden. De zwemzalen met de hoge temperaturen zijn omhuld met de overige functies die als een warme deken fungeren. Enkel aan de zuidzijde hebben de zalen geen warmtebuffer: hier zorgt de zon voor opwarming van de ruimte en kunnen de bezoekers bovendien genieten van het fraaie uitzicht over het park.