Vernieuwing Koning Willem I College

Het Koning Willem I College in Den Bosch is een MBO-opleiding met verschillende vestigingen, waaronder het vernieuwde gebouw met de techniekopleidingen, vlakbij het station. Vertrekpunt voor de renovatie en uitbreiding was de verduurzaming van het bestaande pand uit de jaren ’90 en het creeren van een ‘gezicht’ naar de stad. Aan het nieuw aangelegde voorplein ontwierp Nieuwe Architecten een glazen gebouw met een beeldbepalende houten draagconstructie, dat tegelijk dienst doet als lesmateriaal. De onafgewerkte constructie en ‘open’ plafonds maken de opbouw inzichtelijk, waarbij je letterlijk ziet hoe klimaatinstallaties, akoestische panelen en verlichting in de ruimtes zijn gehangen. Door de QR-codes bij verschillende onderdelen te scannen, krijg je extra informatie. De felblauwe stalen trappartijen - de ‘clubkleur’ – vormen een kleurig accent. De meubels zijn deels gemaakt door de studenten. De jury is enthousiast over dit ‘stoere’ gebouw dat hoge, lichte ruimtes biedt en een goede sfeer. De houten draagconstructie en de expressieve trappen overtuigen, de vorm van de glazen gevel vindt de jury daar niet zo goed bij passen. Het gebouw oogt uitnodigend, studenten voelen zich geïnspireerd, en kunnen door de heldere opzet hun weg makkelijk vinden. Door de verplaatsbare binnenwanden zijn de onderwijsruimtes flexibel in gebruik, wat bijdraagt aan de duurzaamheid van het gebouw. Al met al is dit een bijzonder sympathiek project. Zoals een jurylid het verwoordt: ‘Ik zou hier zelf wel op school willen zitten.’

Het gebouw is een professionele leeromgeving voor techniekstudenten geworden, waarbij het leerproces optimaal wordt bevorderd en nieuwsgierigheid, creativiteit en onderzoek wordt opgewekt. Met het nieuwe atrium en binnenstraat is het Entreegebouw verbonden aan het bestaande gebouw. Dit levert ruimte op voor ontmoeting van studenten, zelfstudieplekken en ruimte voor bijzondere evenementen. Wij hebben ons naast het realiseren van een inspirerend onderwijsgebouw een extra doel gesteld: het maken van een ‘onderwijzend’ gebouw voor de techniekstudenten die hier les krijgen. Dit bewijst zich al in de praktijk. "We zitten nu een half schooljaar in het gebouw en iedereen is laaiend enthousiast. Als ik de klas iets wil uitleggen over ruimtelijkheid en structuren, zeg ik: kijk eens om je heen! Beter kun je het niet hebben." Manon, docent tekenen Het entreegebouw kent een strakke en modulaire opzet. Dit maakt het mogelijk om binnen het gebouw traditionele klaslokalen en open leerlandschappen te maken. Plekken die deels samen met en door de studenten zelf, zijn ontworpen en gemaakt. Het inbouwpakket kent een grote mate van standaardisering van elementen. Zo kan de inrichting uit elkaar worden gehaald en zonder schade opnieuw worden ingezet op een manier die zichtbaar is met o.a. wandaansluitingen met ritsen. De technische installatie, aanpasbaar op het modulaire inbouwpakket, is integraal ontworpen, met alle techniek in het zicht. Om de werking van het gebouw te tonen aan de techniekstudenten is de installatieruimte (die normaal als dichte doos op het dak wordt neergezet) geplaatst in de entreehal met daarvoor een grote glazen pui. Op schermen zijn het stroomverbruik, de opbrengst van de zonnepanelen en andere actuele prestaties van het gebouw af te lezen. Diverse wanden zijn voorzien van 1:1 bouwkundige tekeningen, waarmee men zich een beeld kan vormen wat er zich achter de wand afspeelt. Het gebouw laat zien wat je met materialen kunt doen, hoe het is gebouwd en hoe dingen in elkaar zitten. Door het gebouw heen zijn QR-codes aangebracht die extra informatie geven over het ontwerp en de werking van het gebouw. Van buitenaf zijn de verschillende onderwijsruimten, trappen en interieurelementen goed te zien. Gecombineerd met de warmte van het hout, de techniek en de beweging van mensen, ervaar je vanaf de Onderwijsboulevard het nieuwe entreegebouw als een enerverende en bruisende omgeving, waar studenten elke dag het beste techniekonderwijs ontvangen.

“Het beste gebouw voor het beste onderwijs” Dat was de vraag die het KW1C ons stelde. Wij hebben dit geïnterpreteerd als een opgave waarbij wij het gebouw onderdeel laten zijn van de leeromgeving. Het is toont de mogelijkheden van bewust, duurzaam en circulair materiaalgebruik. Gezond, energieneutraal, modulair en flexibel. Een leesbaar gebouw met zichtbare installaties, techniek en verbindingen. Een gebouw dat als inspiratie kan dienen voor nieuwe generaties techniekstudenten. Wij zijn in 2017 gestart met het opstellen van een masterplan om te zorgen voor samenhang in toekomstige uitbreidingen. Een belangrijk uitgangspunt hierbinnen was de voortzetting van het grid van 8x8m van het bestaande complex. Een maat die zich in de tijd heeft bewezen, passend en flexibel voor het onderwijs. Door het maken van atria en binnenstraten is een nieuwe binnenwereld ontstaan die zorgt voor een omkering van de gesloten gangenschool. Gebouwdelen krijgen een nieuw adres aan deze structuur en ontmoeting tussen studenten wordt gestimuleerd. Het entreegebouw is de eerste uitbreiding binnen het masterplan en moet zorgen voor een duidelijk adres van het KW1C aan de Onderwijsboulevard. De opdrachtgever had hiervoor het aanwezige plein op het oog. Door de nieuwbouw echter te positioneren tussen het bestaande complex en het plein, laat het Entreegebouw ruimte aan de openbare ruimte van de stad en creëert het voorplein een prachtige inleiding voor het gehele complex. Het gebouwontwerp is ontstaan vanuit de wens voor een flexibel gebouw, dat jaarlijks aangepast kan worden op het kunnen geven van het beste onderwijs. Ons voorstel om de hoofddraagconstructie te verbijzonderen en in hout uit te voeren, maakt de duurzaamheidsambities zichtbaar en zorgt voor een robuuste structuur die basiskwaliteit geeft aan het flexibele inbouwpakket. Een gebouw met een vrije indeelbaarheid in zones van 2m met gestandaardiseerde elementen die uitwisselbaar zijn en een installatie die hier naadloos op aansluit. Verantwoorde keuzen voor materialen met een circulaire benadering beperken afval en verlies in uitvoering en gebruiksfase. Door strategische keuzes en een gedetailleerde uitwerking is de nieuwbouw ondanks de hoge ambities een voorbeeldproject, met royale maatvoering voor onderwijs, hoge mate van flexibiliteit, hoog comfort en volledig houten hoofddraagconstructie binnen planning en (regulier onderwijs-)budget gerealiseerd. De verhouding prijs-kwaliteit is hoog en daar zijn wij bijzonder trots op.