Particuliere Woonbeleving
HILBERINKBOSCH architecten
Zestien Eiken Schuur
In deze tijd waar we zo gewend zijn geraakt aan het perfecte, is het een verademing om de schoonheid van de imperfectie toe te laten. Deze ‘esthetiek van de toevalligheid’ zoals het gebruik van ongecertificeerd eikenhout, de inbreng van de bouwers en de onvoorspelbaarheid van het materiaal, bepaalt voor een groot deel het uiterlijk van de schuur.
Toelichting categorie
Wat is het nut van een mooi gebouw? Het is een vraag die we onszelf met regelmaat stellen. Functionaliteit is natuurlijk belangrijk maar ook dat het een plek biedt voor het zijn en wat kan zijn. Omhullen en welbevinden. Vormgeving komt voort uit de verhouding van deze gegevens.
De Zestien Eiken Schuur is een prachtige ruimte in een begrijpbare maat die je omringt met de geur van hout, die zacht van kleur is en waar het geluid dempt. Het laat de schoonheid zien van het hout in al zijn facetten, de historie en het doorleefde. Het aanzicht van en verblijf in de schuur verbindt met het landschap. Het is een gebouw dat een verandering in gang zet in het denken over samenwerking en van hoe we met materialen om kunnen gaan, met de traditie van het bouwen in een agrarisch landschap.
De Zestien Eiken Schuur versterkt de identiteit van de historische boerderij, voegt in de parameters van de traditie een frisse expressie toe. Een traditie waar niet het werken in het landschap voorop staat maar het particuliere genieten ervan. Genieten van het uitzicht, het landschap, de zon en de natuur. Een ruimte die nog alles kan worden. Inspirerend en stimulerend. Een ontzettend fijne plek om te zijn.
Toelichting ontwerp
Bij historische langgevelboerderijen is het bedrijfsgedeelte vast gebouwd aan het woonhuis. Veelal was die te klein voor stalling, opslag en werkruimte en dus werd nog een vrijstaande schuur gebouwd van materiaal dat in de directe omgeving voorhanden was en met een constructieve opbouw gelijk aan die van de boerderij.
In 2017 bleken zeven eiken op eigen erf in slechte staat. Met dit eigen materiaal en oude technieken is een nieuwe schuur gebouwd op de plaats van een collage van versleten bouwsels, passend bij het monumentale karakter van de boerderij. Met aanvulling van enkele eiken stammen van het Landgoed de Wamberg, was voldoende hout beschikbaar.
De dwarsdeelschuur is opgebouwd uit vier ankerbalkgebinten verbonden door gebintplaten waarop een sporenkap rust. De kap is asymmetrisch van opbouw met een steil en een flauw dakvlak. De schuur bevat drie ruimtes: een open stalling voor voertuigen, een berging en een werkplaats, vergader- of logeerruimte. Boven de berging bevindt zich een verdiepingsvloer die in open verbinding met de werkplaats staat.
Op het erf zijn de bomen met een mobiele zagerij, ongedroogd verzaagd tot het benodigde balkhout voor de draagconstructie, sporen voor de kap en houten delen voor de gevels. Voor het resterende deel van de stammen is gezocht naar manieren om dit minder duurzame hout toch te kunnen gebruiken. Balken met bastdelen zijn verwerkt tot lamellen in de stalling en voor het glas van de werkplaats. Schors is op de kopse kant van de schuur meegestort in het beton om het gebouw op te laten gaan in de boomrijke omgeving. Spintplanken zijn als bekisting gebruikt om de afdruk van het verse hout te bewaren. Korte reststukken van de stam zijn gekloofd tot schaliën en als dakspanen op het dak verwerkt. De laatste resten zijn als brandhout opgestapeld tegen de noordwand van de schuur.
Op verschillende manieren zijn onbehandeld hout, beton en glas met elkaar vermengd geraakt. Door de incourante afmetingen van de planken en schorsdelen was de bekisting verre van ideaal. In het beton zijn resten van de zachte spintplanken achtergebleven en looizuur uit het verse hout heeft verkleuringen veroorzaakt. De in de bomen vergroeide ijzerdelen van prikkeldraad en granaatscherven hebben voor onvolkomenheden in het hout gezorgd. Het zijn additionele omstandigheden die onverwachte sporen in het beton hebben achter gelaten. Het geeft de hedendaagse schuur een levendig uiterlijk waardoor oud en nieuw wonderbaarlijk goed samenkomen.