Bij Beste Gebouwen wint iedereen

Mocht je het gemist hebben: er kan weer ingezonden worden voor BNA Beste Gebouw van het Jaar. De 2019-editie zal ongetwijfeld veel inzendingen opleveren gezien de huidige bouwwoede. Ik hoop dat deze grote productie ook heeft geleid tot een groter aantal goede gebouwen. Met deze verkiezing wil de BNA – sinds 2006 alweer – de aandacht vestigen op het belang van goede architectuur voor onze samenleving. Daarom staan niet alleen de verschijningsvorm maar juist ook het functioneren en omgang met maatschappelijk relevante onderwerpen in de schijnwerpers. Dit is vanzelfsprekend voor ons als ontwerpers, maar de buitenwereld wil daar ook nog wel eens anders over oordelen. Des te meer reden om uw vorig jaar opgeleverde ‘Beste Gebouw’ in te zenden. Of gelijk twee, want dat mag ook.

Jureren op de huid van de ontwikkelingen
Zoals altijd zal ook de jury weer een belangrijke rol spelen in het voorsorteren van relevante thema’s in de architectuur en bouw. We zien inmiddels dat duurzaamheid en gebruiksgemak niet meer weg te denken zijn als criteria, maar ook de omgang met steeds grotere verdichting en verstedelijking en gelijktijdige krimp in andere gebieden van ons land, komen ongetwijfeld bovendrijven tijdens het jureren. Goed ontworpen gebouwen in gebieden onder spanning en een sector in transitie zijn van grote invloed op onze levenskwaliteit en kunnen aanjager zijn van veranderingen. Zo vervult het Circl Paviljoen, één van de genomineerden van vorig jaar, een belangrijke inspiratierol bij iedereen die wil weten hoe circulair bouwen er in de toekomst kan gaan uitzien, en wist de winnaar van de categorie Leefbaarheid en Cohesie in 2018, het woonproject Space-S in Eindhoven van Inbo, waarin huurders grote invloed kregen op het ontwerp in opdracht van een corporatie, niet toevallig natuurlijk ook de Publieksprijs in de wacht te slepen.

Nieuwe typologieën?
Waar ik persoonlijk benieuwd naar ben: hebben ‘wij’ architecten de toegenomen aantallen projecten benut om ook weer nieuwe type gebouwen en bouwdelen te ontwikkelen? Juist tijdens dit soort bouwpieken ontstaat ook vaker ruimte voor experimenten. De omwentelingen veroorzaakt door digitalisering en economisering van de samenleving hebben immers ook de opkomst van nieuwe bureaus bevorderd die zich niet meer op de generieke aanpak richten maar juist op specialistische opgaven, waarvoor ze soms zelfs zelfstandig projecten en diensten ontwikkeld hebben. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar categoriewinnaar Particuliere Woonbeleving 2018 Marc Koehler Architects, die met hun project Superlofts ook tijdens de crisis belangstelling voor hun visie op wonen wisten te krijgen. Bij het Gelders Huis, het provinciehuis van Gelderland van Team V Architectuur, lukte het om een prachtige plek te maken van een voorheen somber stukje centrum in Arnhem. En werd zo terecht overall winnaar van de 2018-editie. In alle winnende projecten zie je altijd hoe Beste Gebouwen alleen kunnen ontstaan als alle bij de bouw betrokken partijen heel goed samengewerkt hebben en elkaar hebben gestimuleerd om het beste in zichzelf boven te halen. Daarom wordt de prijs ook altijd uitgereikt aan het hele bouwteam.

Meerwaarde
Als je ziet hoe groot de maatschappelijke, culturele en economische waarde van onze omgeving vooruitgaat door goede architectuur, wekt het soms verbazing dat juist op de honoraria van architecten zo zaak wordt bezuinigd. Helemaal geen architecten inschakelen voor het ontwerpen van een grote woonwijk, bodemprijzen vragen voor complexe opgaven zonder volledig programma van eisen, de interactie tussen architecten en gebruikers niet in het honorarium opnemen, gratis ontwerpvisies vragen, dit alles en nog veel meer komt allemaal voor. Daarom ook zijn de verhalen achter de totstandkoming van de Beste Gebouwen vaak net zo interessant als de gebouwen zelf. Je zou kunnen zeggen dat de maatschappij de gebouwen krijgt die ze verdient. Beste makers van Beste Gebouwen: zend ze vandaag nog in voor de 2019-editie en inspireer zo iedereen om meer Beste Gebouwen te maken!

Beste Gebouwen?

Lees meer over Beste Gebouw van het Jaar