Bouwketen doet beroep op coulance bij opdrachtgevers

Dialoog
BNA en de ketenpartners roepen opdrachtgevers en opdrachtnemers op om het gesprek aan te gaan over de effecten die de oorlog in Oekraïne heeft op projecten. Om verstoringen in de projectvoortgang te voorkomen is het essentieel dat onvoorspelbare prijsstijgingen en andere risico’s bespreekbaar worden en partijen passende en evenwichtige afspraken maken. Bijvoorbeeld over de projectplanningen verdeling van risico’s en kosten. Maar ook over toepassing van alternatieve materialen en uitvoeringsmethodes

Voorlopige uitkomst conjunctuurmeting voorjaar
Uit de voorlopige resultaten van de BNA Conjunctuurmeting voorjaar 2022 blijkt dat de werkvoorraad vooralsnog op peil blijft en er nog geen grote wijzigingen zijn ten opzichte van het afgelopen najaar. Maar dat kan zo veranderen. Hier en daar stokken projecten door explosieve kostenstijgingen en onbeschikbaarheid van benodigde materialen. Dat maakt opdrachtgevers zenuwachtig en kan een afwachtende houding in de hand werken.

Contractuele gevolgen
BNA-jurist Michel Geertse: “Ook de contracten bezorgen architecten kopzorgen. Regelmatig staat in het contract dat het ontwerp binnen taakstellend bouwbudget aanbesteed moet worden. Zo niet, dan moet de architect voor eigen rekening en risico zijn ontwerp aanpassen, zodat het wel aanbesteed kan worden binnen budget. Ga daar maar eens aan staan in deze tijd. Voor opdrachten aangegaan voor de Russische invasie kun je je wellicht beroepen op onvoorziene omstandigheden, maar die vlieger gaat nu niet meer op. Op dit moment is de oorlog een gegeven.”

Leveringsonzekerheden van producten en materialen
Leveringszekerheid is momenteel de grote bottleneck. Benodigde producten en materialen zijn slecht of niet beschikbaar. Daarnaast is sprake van een explosieve kostenstijging van producten, materialen en grondstoffen. De potentiële impact van dit alles op projecten en bedrijven is enorm. BNA en de ketenpartners willen zich inspannen om projecten door te laten gaan en bedrijven aan het werk te houden. En daarbij bevorderen dat actief gekeken wordt naar mogelijke alternatieven (ander materiaal gebruik, aanpassing ontwerp) die ook een bijdrage leveren aan de verduurzamingsopgave.

Handelingskader Oekraïne
Hierover vinden gesprekken plaats met zowel de ministeries, opdrachtgevers (groot en klein) en andere ketenpartners. Omdat dit probleem de hele bouwkolom hard raakt trekt de BNA op met meerdere brancheorganisaties in de bouw, zoals Bouwend Nederland, AFNL, MKB Infra en Techniek Nederland. Met het te ontwikkelen handelingskader willen we komen tot een evenwichtige verdeling van de risico’s tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.

Aandacht voor de lange termijn
Het handelingskader stelt ook dat partijen zich moeten blijven inzetten voor de grote maatschappelijke opgaven. “Denk aan het vasthouden aan verscherpte duurzaamheidseisen. Naast de korte termijn gevolgen is aandacht nodig voor de lange termijn. Wat kunnen we doen om Nederland blijvend vooruit te helpen, mede gezien deze maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie. De afgelopen weken hebben pijnlijk duidelijk gemaakt dat we te afhankelijk zijn van Russisch gas. Een goede aanleiding om de energietransitie te versnellen. Daar kan en moet de bouw ook een bijdrage aan leveren met slimme, mooie, duurzame en energiezuinige gebouwen. Zowel in gebruik na oplevering alsook in duurzaam materiaalgebruik en nieuwe productiemethodes” aldus BNA-directeur Fred Schoorl.